Gewichten en maten

Beschrijving van het dier

De Zuidelijke pijpbloemvlinder, ook bekend onder de wetenschappelijke naam Zerynthia polyxena, is een fascinerende dagvlinder uit de familie van de pages (Papilionidae). Deze soort komt voornamelijk voor in Zuid-Europa en delen van West-Azië, en wordt gekenmerkt door zijn opvallende uiterlijk en specifieke leefomgevingseisen.

De Zuidelijke pijpbloemvlinder heeft een spanwijdte van ongeveer 50 tot 60 millimeter. De bovenzijde van de vleugels is rijkelijk versierd met een complex patroon van zwarte, gele en rode vlekken, wat de vlinder een opvallende en aantrekkelijke verschijning maakt. De onderzijde van de vleugels is lichter van kleur en toont een meer gedempt patroon, wat de vlinder helpt te camoufleren wanneer deze rust op de ondergrond.

Deze soort heeft een sterke voorkeur voor warme, open gebieden waar de waardplanten, voornamelijk soorten uit de familie Aristolochiaceae zoals de pijpbloem (Aristolochia), volop aanwezig zijn. De rupsen van de Zuidelijke pijpbloemvlinder zijn opmerkelijk door hun groene kleur met zwarte en gele stippen, en hun vermogen om giftige stoffen uit hun waardplanten te sequestreren. Dit maakt hen onsmakelijk voor veel potentiële roofdieren.

De levenscyclus van de Zuidelijke pijpbloemvlinder begint wanneer de vrouwelijke vlinder haar eitjes afzet op de onderzijde van de bladeren van de waardplant. Na het uitkomen voeden de rupsen zich met de bladeren, waarbij ze een voorkeur hebben voor jonge, sappige exemplaren. Na enkele weken verpoppen de rupsen zich, waarna ze transformeren tot de volwassen vlinder.

De volwassen Zuidelijke pijpbloemvlinders voeden zich met nectar uit een verscheidenheid aan bloemen, waarbij ze een belangrijke rol spelen in de bestuiving van verschillende plantensoorten. De vlinders zijn vooral actief op zonnige dagen en kunnen vaak worden waargenomen terwijl ze van bloem naar bloem fladderen in hun zoektocht naar nectar.

Ondanks hun schoonheid en ecologische rol, staan Zuidelijke pijpbloemvlinders onder druk door habitatverlies en de afname van hun waardplanten door intensieve landbouwpraktijken en verstedelijking. Bescherming van hun leefgebieden en de waardplanten is daarom van cruciaal belang voor het voortbestaan van deze bijzondere vlindersoort.

In Nederland is de Zuidelijke pijpbloemvlinder een zeldzame verschijning, voornamelijk omdat de klimatologische omstandigheden en de beschikbaarheid van geschikte habitats en waardplanten beperkt zijn. Desalniettemin kan de soort in sommige warmere delen van Europa, zoals Zuid-Frankrijk, Italië, en de Balkan, nog steeds relatief vaak worden aangetroffen, waar hij blijft betoveren met zijn opvallende uiterlijk en intrigerende levenswijze.