Beschrijving van het dier

De Witrugspecht (Dendrocopos leucotos), ook bekend onder de naam Witkopspecht, is een middelgrote vogelsoort uit de familie van de spechten (Picidae). Deze opvallende vogel heeft een lengte die varieert tussen de 24 en 26 centimeter, waarmee hij een van de grotere vertegenwoordigers van zijn familie in zijn leefgebied is. Kenmerkend voor de Witrugspecht is zijn overwegend zwart-witte verenkleed, dat hem niet alleen een unieke uitstraling geeft maar ook helpt om op te gaan in zijn natuurlijke habitat.

Het verenkleed van de Witrugspecht is voornamelijk wit aan de onderzijde en zwart aan de bovenzijde, met opvallende witte vlekken en strepen. De mannetjes zijn te herkennen aan een opvallende rode vlek op het achterhoofd, terwijl de vrouwtjes deze rode kleur missen. Jonge vogels hebben vaak een meer gevlekt verenkleed en kunnen daardoor gemakkelijk worden onderscheiden van volwassen exemplaren.

De Witrugspecht bewoont voornamelijk loofbossen en gemengde bossen, met een sterke voorkeur voor oude, volgroeide bosgebieden waar voldoende oude bomen aanwezig zijn. Deze bomen bieden niet alleen voedsel in de vorm van insecten en hun larven die onder de bast leven, maar ook nestgelegenheid. De Witrugspecht staat bekend om zijn vermogen om diepe gaten in de zachte hout van dode of verzwakte bomen te hakken, waarin hij zijn nest bouwt. Deze gaten worden elk jaar opnieuw gemaakt, waardoor andere dieren zoals vleermuizen, uilen en andere vogelsoorten er later ook gebruik van kunnen maken.

De voeding van de Witrugspecht bestaat hoofdzakelijk uit insecten en hun larven, die hij met zijn lange, kleverige tong uit spleten in de bast haalt. Daarnaast eet hij ook wel zaden, noten en vruchten. Zijn voedselzoekgedrag is spectaculair te noemen, waarbij hij met krachtige slagen van zijn snavel de bast van bomen verwijdert om bij zijn prooi te kunnen komen.

De Witrugspecht heeft een krachtige roep, die vooral in de broedtijd vaak te horen is. Het geluid kan omschreven worden als een luid 'kik' of 'kiek', dat over grote afstanden door het bos kan dragen. Daarnaast communiceren deze vogels door middel van trommelen op boomstammen, een geluid dat wordt geproduceerd door snel met de snavel tegen een boom te tikken.

Ondanks dat de Witrugspecht in sommige delen van zijn verspreidingsgebied vrij algemeen is, staat de soort op sommige plaatsen onder druk door habitatverlies en de afname van oude bossen. Bescherming van zijn natuurlijke leefomgeving is daarom essentieel om deze bijzondere vogelsoort voor de toekomst te behouden.