Gewichten en maten

Bedreigingsstatus

Beschrijving van het dier

De Ruisvoorn (Scardinius erythrophthalmus) is een zoetwatervis die veel voorkomt in de wateren van Europa en delen van West-Azië. Het is een lid van de familie van de karpers (Cyprinidae), die een grote diversiteit aan soorten kent. De Ruisvoorn heeft enkele opvallende kenmerken die hem onderscheiden van andere vissen in zijn habitat.

Qua uiterlijk valt de Ruisvoorn op door zijn hoge, zijdelings samengedrukte lichaam, wat typisch is voor veel soorten karpers. De vis kan een lengte bereiken van ongeveer 35 tot 40 centimeter, hoewel de meeste exemplaren kleiner blijven, rond de 20 tot 25 centimeter. De schubben van de Ruisvoorn hebben een gouden glans, met een rug die groenachtig of bruin van kleur is, overgaand in een zilverachtige buik. Een van de meest karakteristieke kenmerken van de Ruisvoorn is de opvallende rode kleur van de onderste vinnen, inclusief de borstvinnen en de staartvin, die de vis zijn naam heeft gegeven.

De Ruisvoorn heeft een voorkeur voor stilstaand of langzaam stromend water met een rijke vegetatie. Dit omvat meren, vijvers, kanalen en traag stromende rivieren. De dichte plantengroei biedt niet alleen bescherming tegen roofdieren, maar dient ook als broedplaats en als voedselbron. De Ruisvoorn is een omnivoor die zich voedt met een gevarieerd dieet bestaande uit waterplanten, algen, insectenlarven, kleine schaaldieren en wormen.

De paaitijd van de Ruisvoorn vindt plaats in de late lente en vroege zomer, wanneer het water een temperatuur van ongeveer 18 graden Celsius bereikt. Tijdens de paai verzamelen de vissen zich in ondiep water, waar de vegetatie dicht is. De vrouwtjes leggen duizenden eitjes, die vervolgens door de mannetjes worden bevrucht. De eitjes hechten zich aan de waterplanten en komen na ongeveer een week uit.

De Ruisvoorn speelt een belangrijke rol in het aquatisch ecosysteem. Als prooidier dient hij als voedselbron voor grotere roofvissen en vogels. Tegelijkertijd helpt zijn dieet bij het beheersen van de populaties van kleinere waterorganismen en draagt hij bij aan de gezondheid van de watervegetatie door het consumeren van algen.

In Nederland is de Ruisvoorn een bekende verschijning in veel wateren en is populair onder sportvissers. De vis staat bekend om zijn strijdlustige aard wanneer hij aan de haak wordt geslagen, wat hem een gewaardeerde vangst maakt. Daarnaast speelt de Ruisvoorn een rol in de vijvervisserij en wordt soms uitgezet in vijvers en meren om de visstand te verrijken en de ecologische balans te ondersteunen.

Hoewel de Ruisvoorn over het algemeen niet als bedreigd wordt beschouwd, kan de soort lokaal onder druk staan door watervervuiling, habitatverlies en overbevissing. Het behoud van zijn natuurlijke leefomgeving is cruciaal voor het voortbestaan van deze opmerkelijke vis.