Gewichten en maten

Beschrijving van het dier

De neusaap (Nasalis larvatus), ook bekend als de Proboscis-aap naar zijn opvallende lange neus, is een unieke en fascinerende primatensoort die voornamelijk voorkomt in de mangrovebossen, moerassen en riviergebieden op het eiland Borneo, dat deel uitmaakt van Indonesië, Maleisië en Brunei. Deze soort valt onder de familie van de bladapen (Colobinae) en is aangepast aan een leven dat grotendeels in de bomen plaatsvindt, hoewel ze ook uitstekend kunnen zwemmen.

De neusaap is vooral beroemd om zijn grote, hangende neus, die vooral bij mannetjes zeer prominent aanwezig is en kan uitgroeien tot meer dan 10 centimeter lang. De functie van deze grote neus is niet volledig begrepen, maar men denkt dat het een rol speelt in de voortplanting, waarbij het dient als een teken van dominantie en aantrekkelijkheid voor vrouwtjes, en mogelijk ook bijdraagt aan het versterken van hun roepgeluiden. Vrouwtjes en jongen hebben een kleinere neus, die meer omhoog staat.

Qua grootte zijn neusapen indrukwekkende dieren; mannetjes kunnen een lichaamslengte bereiken van ongeveer 76 centimeter, met een gewicht tot 24 kilogram, terwijl vrouwtjes aanzienlijk kleiner zijn. Hun vacht is overwegend roodbruin gekleurd, met grijze tinten rond de schouders en armen, en een witte buik. De lange staart, die bijna even lang kan zijn als het lichaam, helpt bij het balanceren tijdens het bewegen door de bomen.

Neusapen zijn herbivoren en voeden zich hoofdzakelijk met bladeren, vruchten, zaden en bloemen. Hun maag is aangepast om het moeilijk verteerbare cellulose in bladeren af te breken, waardoor ze een gespecialiseerd dieet kunnen volgen dat voor veel andere dieren ontoegankelijk is. Deze aanpassing maakt hen echter afhankelijk van specifieke habitats met voldoende voedselaanbod.

Sociaal gezien leven neusapen in haremgroepen, bestaande uit één dominant mannetje, meerdere vrouwtjes en hun jongen. Daarnaast bestaan er groepen van alleen mannetjes. Communicatie binnen de groep gebeurt via een reeks vocalisaties, gezichtsuitdrukkingen en lichaamshoudingen.

Ondanks hun opmerkelijke verschijning en aanpassingsvermogen, worden neusapen geconfronteerd met ernstige bedreigingen, voornamelijk door habitatverlies als gevolg van ontbossing voor palmolieplantages, bosbranden en menselijke uitbreiding. Bovendien vormt de jacht in sommige gebieden een probleem. Als gevolg hiervan staat de neusaap vermeld als 'Bedreigd' op de Rode Lijst van de IUCN en zijn er inspanningen nodig om deze unieke primatensoort te beschermen en te behouden voor toekomstige generaties.