Beschrijving van het dier

De Oorvormige poelslak, wetenschappelijk bekend als Radix auricularia, is een intrigerende verschijning binnen de familie van de waterlongslakken (Lymnaeidae). Dit weekdier, dat voornamelijk in zoetwaterhabitats zoals vijvers, meren, langzaam stromende rivieren en kanalen te vinden is, speelt een essentiële rol in het aquatische ecosysteem.

Kenmerkend voor de Oorvormige poelslak is zijn relatief grote en robuuste schelp, die een lengte kan bereiken van 30 tot 40 millimeter. De schelp is lichtbruin tot donkerbruin van kleur, enigszins doorschijnend, en heeft een karakteristieke vorm die enigszins aan een oor doet denken, vandaar de naam. Deze vorm wordt gecreëerd door de opgerolde spiraal en de relatief grote en brede opening. De spiraal is kort, waardoor de schelp meer hoogte dan breedte heeft.

Het lichaam van de Oorvormige poelslak is zacht en kan variëren in kleur, meestal vertonend tinten van lichtgrijs tot donkerbruin. Het heeft een lange en flexibele voet, die het gebruikt om zich over de bodem van zijn leefomgeving te bewegen. De kop is uitgerust met twee lange voelsprieten, waarop de ogen zijn geplaatst, die helpen bij het navigeren door hun waterige wereld.

De Oorvormige poelslak is een hermafrodiet, wat betekent dat elk individu zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen bezit. Dit maakt zelfbevruchting mogelijk, hoewel kruisbevruchting de voorkeur heeft omdat het de genetische diversiteit binnen de populatie bevordert. Na de bevruchting legt de slak eiermassa's op onderwatervegetatie of andere geschikte oppervlakken, waaruit na enige tijd de jonge slakken tevoorschijn komen.

Deze soort is een belangrijke schakel in de voedselketen, zowel als consument van algen, detritus en plantaardig materiaal, als prooi voor verschillende zoetwaterpredatoren, waaronder vissen, amfibieën en sommige vogels. Daarnaast spelen ze een rol in het beheersen van algenbloei en het schoonhouden van hun leefomgeving door het consumeren van dode organische materialen.

De Oorvormige poelslak kan in verschillende waterkwaliteiten overleven, maar geeft de voorkeur aan helder, stilstaand of langzaam stromend water met een rijke vegetatie. Veranderingen in hun habitat, zoals vervuiling of habitatvernietiging, kunnen echter hun populaties negatief beïnvloeden. Ondanks deze bedreigingen blijft de Oorvormige poelslak een veelvoorkomende soort in veel delen van Nederland en daarbuiten, wat wijst op zijn aanpassingsvermogen en veerkracht.