Beschrijving van het dier

Het Klein waterhoen (Zapornia parva), voorheen bekend als Porzana parva, is een kleine, maar opvallende vogel uit de rallenfamilie (Rallidae) die in diverse delen van de wereld voorkomt, waaronder Europa, Azië, en delen van Afrika. Deze soort trekt naar warmere gebieden tijdens de wintermaanden, waardoor het in Nederland voornamelijk een doortrekker of zomergast is.

Met een lengte van ongeveer 17 tot 20 centimeter en een gewicht van rond de 40 tot 70 gram, is het Klein waterhoen een van de kleinere leden van zijn familie. Het heeft een relatief kort, sterk gebogen snavel die het gebruikt om voedsel zoals insecten, larven, kleine visjes en plantendelen te zoeken in de modder of vlak onder het wateroppervlak.

De verenkleed van het Klein waterhoen is voornamelijk grijsbruin met een fijn patroon van zwarte strepen en vlekken, wat helpt bij de camouflage in zijn natuurlijke habitat. De onderzijde is lichter van kleur, vaak grijzig tot wit, met donkere banden. Jonge vogels hebben een meer eentonige bruine kleur. Opvallend zijn de groenachtige benen met lange tenen, waarmee ze zich goed kunnen voortbewegen op de drijvende vegetatie in moerassen en rietvelden, hun favoriete leefomgeving.

Het Klein waterhoen is voornamelijk te vinden in dichtbegroeide, zoetwatermoerassen en rietvelden. Ze zijn uitstekend aangepast aan een leven verborgen tussen de vegetatie, waardoor ze vaak moeilijk te zien zijn. Hun aanwezigheid wordt meestal verraden door hun roep, vooral tijdens de broedtijd in de late lente en zomer. De roep bestaat uit een scherp "kik-kik-kik" geluid dat snel achter elkaar wordt herhaald.

De voortplanting begint in het voorjaar wanneer het waterhoen een nest bouwt, goed verborgen tussen de waterplanten of in het riet. Het legt meestal tussen de 4 en 8 eieren, die door beide ouders worden uitgebroed. De jongen zijn nestvlieders en kunnen al snel na het uitkomen zwemmen en duiken, maar blijven afhankelijk van de ouders voor voedsel en bescherming tot ze zelfstandig zijn.

Ondanks dat het Klein waterhoen zich goed kan aanpassen, staat het onder druk door verlies van leefgebied. Dit komt voornamelijk door menselijke activiteiten zoals landbouw, urbanisatie en het droogleggen van wetlands. Beschermingsmaatregelen en het behoud van hun natuurlijke habitats zijn essentieel voor het voortbestaan van deze soort. In Nederland wordt het Klein waterhoen beschouwd als een zeldzame en bedreigde soort, wat de noodzaak van gerichte conservatie-inspanningen onderstreept.