Beschrijving van het dier

De Grutto (Limosa limosa), ook wel bekend als de Grote Grutto, is een fascinerende vogel die tot de familie van de steltlopers (Scolopacidae) behoort. Deze vogelsoort is bijzonder omdat het één van de meest karakteristieke weidevogels van Nederland is, waar hij een iconische status heeft bereikt door zijn opvallende aanwezigheid en zijn rol in het Nederlandse landschap.

Uiterlijk vertoont de Grutto een indrukwekkende verschijning. De vogel heeft lange poten en een lange, rechte snavel, die lichtelijk omhoog buigt aan het einde, wat hem helpt bij het zoeken naar voedsel in de bodem. De lengte van een volwassen Grutto varieert van 40 tot 44 centimeter, met een spanwijdte van ongeveer 70 tot 80 centimeter. Het verenkleed van de Grutto is in de broedtijd roestbruin van kleur op de borst en wit op de buik, met een opvallend witte stuit die zichtbaar is tijdens de vlucht. Buiten de broedtijd is het verenkleed meer egaal grijsbruin. Jonge vogels hebben een vergelijkbaar kleed maar met minder contrast.

De Grutto is een trekvogel die de wintermaanden doorbrengt in Afrika ten zuiden van de Sahara en in het broedseizoen naar het noorden trekt, waarbij Nederland een van de belangrijkste broedgebieden is. De terugkeer van de Grutto naar Nederland in het vroege voorjaar wordt vaak gezien als het begin van de lente. Het broedseizoen loopt van eind maart tot in juli.

Het leefgebied van de Grutto bestaat voornamelijk uit open, vochtige graslanden, uiterwaarden en moerasgebieden. De vogel heeft een voorkeur voor gebieden met een hoge waterstand, wat helpt bij het vinden van voedsel. Het dieet van de Grutto bestaat uit insecten, wormen en soms kleine visjes, die hij met zijn lange snavel uit de modder of onder water vandaan haalt.

Grutto's zijn monogaam en vormen paren die samen broeden. Het nest wordt op de grond gemaakt, vaak in een kuiltje in het gras, waarin de vrouwelijke Grutto 4 eieren legt. Beide ouders zijn betrokken bij de zorg voor de jongen, die na ongeveer vier weken vliegvlug zijn.

De Grutto staat symbool voor de problemen waarmee weidevogels in Nederland en elders te maken hebben, zoals habitatverlies, intensivering van de landbouw en afname van insectenpopulaties. De populatie Grutto's is de afgelopen decennia sterk afgenomen, waardoor de soort als kwetsbaar wordt beschouwd. Er zijn diverse initiatieven en beschermingsprogramma's opgezet om de Grutto en zijn leefgebied te beschermen, met als doel de populatie weer te laten toenemen.

De Grutto is niet alleen van ecologisch belang maar heeft ook een culturele waarde. In Nederland wordt de vogel vaak geassocieerd met het traditionele, open Hollandse landschap en staat hij symbool voor de zorg voor en het behoud van dit unieke natuurerfgoed.