Gewichten en maten

Bedreigingsstatus

Beschrijving van het dier

De gekraagde roodstaart (Phoenicurus phoenicurus) is een kleine, opvallende vogel die behoort tot de familie van de vliegenvangers (Muscicapidae). Deze soort is gemakkelijk te herkennen aan zijn kenmerkende kleuren en gedrag, en komt in verschillende delen van Europa en Azië voor, waaronder ook Nederland. Tijdens de broedperiode zijn ze vaker in Nederland te zien, meestal vanaf april tot in september, waarna ze naar Afrika trekken om te overwinteren.

De mannetjes van de gekraagde roodstaart zijn bijzonder opvallend met hun helderrode staart, die als een vlag lijkt te wapperen wanneer ze vliegen of wanneer de staart opgewonden beweegt. De bovenzijde van hun lijf is grijs tot blauwgrijs, en ze hebben een zwarte keel en gezicht, gescheiden van de grijze bovenzijde door een witte tot lichtgrijze kraag, wat de naam van de vogel verklaart. De onderzijde is oranjerood, wat contrasteert met de donkere bovenzijde.

Vrouwtjes en jonge vogels zijn minder opvallend gekleurd. Hun bovendelen zijn voornamelijk bruin en de onderzijde is bleker, variërend van crème tot licht oranje, zonder de opvallende zwarte keel en gezichtsmasker van de mannetjes. Hun staart heeft echter nog steeds de kenmerkende roodachtige kleur, zij het minder fel dan bij de mannetjes.

Gekraagde roodstaarten bewonen voornamelijk open boslandschappen, parken en tuinen. Ze hebben een voorkeur voor gebieden met een mix van bomen en open ruimtes. Hun dieet bestaat hoofdzakelijk uit insecten en hun larven, die ze zowel in de lucht als op de grond vangen. Tijdens het broedseizoen zijn ze ook te vinden in boomholtes of nestkastjes, waar ze hun nesten bouwen. Het vrouwtje legt meestal 5 tot 7 eieren, die ze in ongeveer twee weken uitbroedt. Beide ouders zijn betrokken bij de zorg voor de jongen.

De zang van de gekraagde roodstaart is melodieus en gevarieerd, met een reeks van fluitende tonen die vaak eindigt met een triller. Het mannetje zingt voornamelijk tijdens het broedseizoen om zijn territorium af te bakenen en een partner aan te trekken. Zijn zang kan vaak worden gehoord vanaf een hoge uitkijkpost, zoals de top van een boom of een andere verhoogde positie.

Hoewel de gekraagde roodstaart in sommige delen van zijn verspreidingsgebied te maken heeft met uitdagingen zoals habitatverlies en de gevolgen van klimaatverandering, wordt de soort momenteel niet als bedreigd beschouwd. Beschermingsmaatregelen en het behoud van geschikte leefgebieden zijn echter essentieel om ervoor te zorgen dat deze opvallende vogelsoort blijft floreren in zijn natuurlijke omgeving.